حجامتهای موثر برای خانمها انواع مختلفی دارد که هر یک به تنهایی تاثیر بسرایی در بدن ایجاد میکند که ما در این مقاله به تعدادی از آن اشاره میکنیم:
- حجامت عام
- حجامت گودی کمر
- حجامت دنبالچه
- حجامت مقعد
- حجامت سینه
- حجامت جلوی ران
- حجامت ساقین
- حجامت زیر قوزک خارجی
- حجامت بین الکعبین
1.حجامت عام (کاهل) معروف به حجامت نافع
یکی از مهمترین حجامتهای موثر و مفید برای زنان حجامت عام است که دامنه درمانی گستردهای دارد. با توجه به این که این روش تاثیرات درمانی شگرفی میتواند بر روی مشکلات زنان داشته باشد. روند درمان بیماری با روش حجامت بهتر پیش میرود. انجام دادن حجامت عام طبق دستورالعمل پزشک متخصص به همراه طب سنتی میتواند بسیاری از بیماریها و ناراحتیهای زنان را درمان کند.
جایگاه : حجامت عام از جمله حجامت های ناحیه تنه می باشد که محل آن بین دو کتف (در رأس مثلث بین دو کتف)؛ حدود مهره های سوم و چهارم سینه ای(T3 و T4) قرار دارد و به عبارتی لبه بالایی لیوان حجامت زیر مهره هفتم گردنی قرار می گیرد.در طب اسلامی به حجامت بین دو کتف توجه ویژه ای مبذول گردیده است این حجامت در جایی به عنوان حجامت فریادرس و در جای دیگر حجامت نافع نام گذاری شده است.

فایده حجامت عام :
حجامت عام جایگزین فصد باسلیق است. بعضی حتی آن را جایگزین فصد باسلیق و اکحل می دانند.
طیف اثر حجامت عام بسیار گسترده است و در صورت کاربرد صحیح در رفع مشکلات زیر فایده خواهد داشت:
- تصفیه عمومی خون و تنظیم ترکیبات بیوشیمیایی آن
- تنظیم ترشحات غدد داخلی و هورمون ها
- تنظیم آنزیم ها و درمان اختلالات کبدی
- درمان خفقان
- امتلاء
- فشار خون
- دیابت
- چربی خون
- بالا بودن اسید اوریک و نقرس
- غلظت خون
- هموپتیزی( سرفه خونی)
- طپش قلب
- دوران سر که ناشی از سنگینی معده باشد
- درد های مزمن مثل درد کلیه، مثانه و رحم
- باز کردن قاعدگی
- درمان آکنه و جوش
- میگرن و سر درد های مزمن
- اضطراب و پرخاشگری به ویژه در نوجوانان
- دردهای گردن
- شانه کتف ها و حلق
- سل و تنگی نفس
- انواع عفونت های حادّ ویروسی(اوریون، آنفلوآنزا، سرخک، آبله مرغان، …)
- ضعف عمومی دستگاه ایمنی و ابتلای مکرّر به بیماری های عفونی
- کهیر
- پسوریازیس و بسیاری دیگر از بیماری های پوستی
- انواع مسمومیت های دارویی و غذایی و گزش ها و …
۲. حجامت گودی کمر
یکی از مهمترین و موثرترین حجامتهای مفید برای زنان حجامت ساکرال یا گودی کمر میباشد. با توجه به نزدیک بودن گودی کمر به دستگاه باروری، هورمونی و تناسلی زنان منظور رحم، تخمدان و فرج میتواند در زمینه درمان بیماریهای زنان تحت نظر پزشک با تجربه و مسلط بر طب سنتی بسیار مفید باشد.
حجامت ساکرال معروف به حجامت رهاننده که به حجامت پهنه، حجامت قطن، حجامت سه بند ، حجامت چهاربند، حجامت بین الورکین ، حجامت چمابند نیزگفته میشود، یک حجامت تخصصی است که فواید بسیاری برای آن شمرده شده پس بهتر است بجا و توسط فرد با تجربه و مسلط بر طب سنتی انجام گیرد.
جایگاه حجامت گودی کمر :
حجامت گودی کمر یا ساکرال از حجامت های ناحیه تنه می باشد که موضع آن میان دو باسن در انتهای ستون فقرات و روی استخوان خاجی(ساکروم) و به عبارتی روی مهره آخر کمری(L5)و مهره اوّل خاجی(S1) می باشد.در واقع این حجامت که به آن حجامت چاربند نیز می گویند از وسط گودی بالای باسن و روی موضع لومبار ( lumbar) گرفته می شود و عمدتاً بیماری های قسمت میانی تن را درمان می نماید . یعنی دردهای کمری ، دردهای کلیوی ، دردهای مثانه و پروستات.

بعضا این اعتقاد وجود دارد که بهتر است این حجامت، کمی پایین تر از مهره های کمری و کاملا بین دو باسن انجام شود که در این حالت، عملا فرقی بین حجامت چهاربند و عصعص(دنبالچه) لحاظ نمی شود.
فایده حجامت گودی کمر : حجامت چهاربند در درمان اسپاسم کمر، انواع کمر درد و دردهای سیاتیکی؛ رفع جوش و دمل های کمر و باسن و ران؛ خارش پشت، خارش ران، خارش رحم و خارش بیضه ها؛ درمان التهابات و ریاح رحم، تخمدان ها و مثانه،کیست تخمدان و فیبروم رحم؛ بعضی انواع خونریزی زیاد عادت ماهیانه بانوان؛ قاعدگی های دردناک؛ هیرسوتیسم(پرمویی زنانه)؛ ترشحات واژینال (لوکوره)؛ کاهش عوارض یائسگی و از جمله گرگرفتگی؛ سوزش ادرار، عفونت های ادراری و وجود خون در ادرار(هماچوری)؛ نقرس؛ بیماری های مقعد(بواسیر، شقاق، ورم، خارش، …)؛ اسهال های همراه با دل پیچه؛ سوءمزاج گرم کلیه؛ آماس گرم بیضه، هماتواسپرمی(بودن خون در منی) و واریکوسل؛ ترومبوز وریدهای عمقی پاها ( DVT )؛ داءالفیل(فیل پایی یا الفانتیازیس)؛ کیست پیلونیدال(کیست مویی)؛ مشکلات پروستات و … مفید است.
3.حجامت دنبالچه (عُصعُص)
حجامت دنبالچه بسیار تخصصی ، حساس و پر زحمت است که با توجه به موقعیت مکانی آن برای درمان مشکلات ادراری ، تناسلی و دستگاه دفع کاربرد دارد که در ابنجا به شرح آن می پردازیم

این حجامت هم جزو گروه حجامت های ناحیه تنه می باشد که محل انجام آن آخرین استخوان ستون مهرها و اسنخوان دنبالچه است. موضع حجامت این ناحیه در واقع کمی پایین تر از موضع حجامت چهاربند قرار دارد .
علائم اختلال در استخوان دنبالچه
درد استخوان دنبالچه معمولا هنگام نشستن تا حد زیادی بدتر می شود، همچنین معمولا با لمس شدن یا هنگامی که فشاری روی آن قرار میگیرد بدتر میشود، با تغییر وضعیت از حالت نشسته به ایستاده دردناک تر شده و معمولا با یبوست تشدید شده و پس از دفع مدفوع بهبود پیدا میکند.
درمانهای ساده اما راهگشا برای درد دنبالچه
درمانهای مورد استفاده برای درد دنبالچه موضعی و غیرتهاجمی هستند مثل تجویز داروهای غیراستروئیدی ضدالتهاب، گذاشتن یخ یا کیسه سرد روی ناحیه درد و تکرار آن چند بار در روز، گرم کردن یا گذاشتن یک کیسه داغ روی ناحیه درد پس از چند روز اول، اجتناب از نشستن طولانی مدت یا وارد کردن هرگونه فشار به ناحیه درد، تا حد ممکن، استفاده از یک بالش برای جلوگیری از فشار آمدن به دنبالچه در هنگام نشستن و یا اگر یبوست یا دفع مدفوع باعث بروز یا افزایش درد شد، به بیمار توصیه میشود که مصرف فیبر و آب را افزایش دهد.
توجه داشته باشید برای بعضیها بالشهای حلقهای شکل به خوبی جواب میدهند، اما برای بعضی دیگر این بالشها مناسب نبوده و مانع فشار آمدن به دنبالچه آنها نمیشوند. بسیاری از افراد بالشهای فوم V شکل یا U شکل (که وسطشان خالی است تا دنبالچه با چیزی در تماس نباشد) را ترجیح میدهند؛ در مجموع هر گونه بالش یا طرز نشستنی که مانع از فشار آمدن به دنبالچه میشود بر بهبودی آن کمک میکند.
4. حجامت مقعد
این حجامت در بواسیر بدون خونریزی مفید است چون باعث جذب فضولات در آن شده و سپس با تیغ زدن باعث اخراج آن می شود.همچنین در بواسیر دارای خونریزی نیز به وسیله خروج خون زیاد مجتمع در زیر مقعد، باعث تصفیه بدن از خون فاسد و فضولاتی که به سبب آن بواسیر ایجاد شده که در این صورت نیز مفید می باشد.
قبل از قرار دادن محجمه بر مقعد ،باید روده ها را از مدفوع پاک کرد و سپس محجمه برآن قرار داد.
فواید : حجامت مقعد اگر چه به سبب سختی کار، ترس یا حیای بیماران و نبود لیوان های مناسب، دراین روزها کمتر انجام می شود امّا حجامتی است بسیار سودمند. این حجامت، اخلاط فاسد را از تمام بدن و از جمله سر جذب می کند و باعث سبکی، پاکیزگی و نشاط در کلّ بدن می شود و در درمان بواسیرهای خونی و غیرخونی؛ آماس ها یا خارش و سوزش مقعد؛ مشکلات امعاء داخل شکم(معده و روده ها، رحم و تخمدانها و …)؛ باز کردن خون قاعدگی؛ دردهای کمر و باسن ها و بزرگی باسن بانوان مفید است.
5.حجامت سینه
موضع : روی هر یک از پستان ها ، اگر بیماری مربوط به کلّ پستان باشد بهتر است لیوان حجامت در لبه پایینی پستان انداخته شود ولی در مورد مشکلات موضعی لیوان را روی موضع مربوطه قرار می دهیم
فواید : آبسه ها ، دمل ها ، ورم ها و آماس های پستان
نکات : در مورد بانوان رعایت ظرافت خراش ها به منظور پیشگیری از مشکلات مربوط به زیبایی بسیار حائز اهمیت است ، تیغ ها به صورت سوزنی زده شوند
آشنایی با برخی بیماریهای پستان
این بیماری بیشتر در زنان شیرده اتفاق می افتد. ورم پستان اغلب در سه ماه اول شیردهی رخ میدهد (سه ماهه پس از زایمان)، اما ممکن است که در ادامه دوران شیردهی نیز ایجاد شود.
روش برخورد با این بیماری بسیار مهم و حساس است، زیرا تشخیص و درمان زودهنگام آن نه تنها به نفع مادر است، بلکه سلامت و تغذیه نوزاد را نیز تحت تأثیر قرار می دهد.
گاهی اوقات ورم پستان آن قدر برای مادر ایجاد ناراحتی می کند که منجر به ندادن شیر به نوزاد می شود و مادر مجبور به تغذیه نوزاد با شیر خشک می شود.
علایم ماستیت چیست؟
- حساس بودن پستان نسبت به تماس
- ضعف عمومی بدن
- ورم بافت پستان
- در تمام مدتی که نوزاد از سینه مادر شیر می مکد، مادر احساس درد و سوزش می کند.
- قرمز شدن پوست سینه
- تب و لرز
6. حجامت جلوی ران ها(فخذين من أمام)
جایگاه حجامت جلوی ران :
حجامت جلوی ران هم جرو حجامت های اندام تحتانی است که در قسمت بالای ران، در جلوی بدن انجام میگردد.
نکات مربوط به روش اجرا حجامت جلوی ران :
برای انجام این حجامت، بیمار باید نشسته پاها را دراز کرده آنها را به هم بچسباند. انجام این حجامت باید توام با مکش زیاد و قوی باشد.
فایده حجامت جلوی ران :
- مناسب در درمان خارش و ورم بیضه ها
- واریکوسل
- زخم ها و دمل ها و خارش های ران و ساق
- احتباس خون قاعدگی.

حجامت پشت ران ها(فخذين من خلف) :
موضع : مقابل موضع حجامت «ران ها از جلو» ، در قسمت پشت ران ها
فواید : مناسب در درمان دردهای سیاتیکی(عرق النّساء) ، رفع دمل ها ، جوش ها و آماس باسن ، ساق ها و زانوها
نکات : برای اجرای این حجامت بیمار باید به روی شکم بخوابد
7.حجامت ساقین
حجامت ساقین هم از حجامت های اندام تحتانی است که در ناحیه پشت هر دو ساق پا؛ به فاصله یک وجب دست هر کس براى پاى خودش از قوزک پا به سوى برجستگى پشت ساق پا و به عبارتی ۴ انگشت باز (وجب کوچک) از زیر زانو و روی عضلات پشت ساق انجام می گیرد.
نکات مربوط به روش اجرای حجامت ساقین :
بهتر است لیوان حجامت ، کمی متمایل به خارج پا گذاشته شود. روش مناسب برای انجام حجامت ساقین این است که شخص ابتدا باید روی ساق ها، چند دقیقه ای آب داغ بریزد و پس از آن ساعتی راه برود تا خون این ناحیه رقیق شود. سپس او را روی صندلی نشانده ۳۰ مرحله بادکش متناوب انجام داده سپس در حال ایستاده اقدام به خون گیری می کنیم. ایستاده بودن شخص در هنگام خروج خون، هر چند خطر غش کردن (faint) دارد و باید احتیاط کرد اما بسیار مهم است چرا که موادّ ردّیه(فضولات) رو به پایین نزول می کنند.
نکته: این که در کتب طبّ قدیم به ضرورت حمّام رفتن قبل از این حجامت اشاره شده است، منظور، همین ریختن آب داغ روی ساق هاست و حمّام سنگین از حدّاقل ۱۲ ساعت قبل از حجامت، ممنوعیت دارد.
فایده حجامت ساقین :
این حجامت مانند فصد دو ورید صافن یا فصد دو ورید پاشنه پا عمل می کند. ابن سینا اعتقاد دارد که در زنان سفیدرو که پوست متخلخل و خون رقیق دارند، حجامت ساقین بهتر از فصد صافن است.
حجامت ساقین، حجامتی است بسیار قوی و تخصصی که در موارد زیر موثر است:
· تصفیه کلّی خون و کاهش امتلاء
· درمان بیماری هایی چون سرگیجه؛ صرع؛ مالیخولیا؛ سکته؛ سرسام یا مننژیت
· تاریکی چشم؛ نابینایی ناشی از ضربه و خونریزی چشم
· فشار خون
· جوش ها، دمل ها و بثورات پوستی
· خارش های عمومی بدن(انواع جرب و قوبا و حکّه)
· برخی بیماری های قلبی
· ورم عمومی بدن
· بیماری های کبدی
· نقرس
· بواسیر
· دردهای کلیه، رحم و مثانه
· باز نشدن خون قاعدگی (آمنوره)
· پسوریازیس
· کمر درد و درد های سیاتیکی
· اسپاسم ساق پاها
· خواب رفتگی، بی حسّی یا سردی پاها
· واریس پاها
· سندروم ساق پای بی قرار
· خار پاشنه
· ترک اعتیاد
حجامت های ناحیه کعب(قوزک) :
8. حجامت علی الکعبین(روی کعبین، زیر قوزک خارجی پاها) :
موضع : کعب ، نام عربی استخوان تالوس است که به لحاظ آناتومیک حدودا در محاذات قوزک های داخلی و خارجی قرار دارد ، حجامت کعبین روی قوزک خارجی پاها انجام می شود
فواید : دارای آثاری مشابه حجامت ساقین است ، برای جاری کردن خون عادت ماهیانه ، برخی ارزش این حجامت را بدل فصد صافن دانسته اند ، حجامت کعبین در درمان مشکلات کلیه ، رحم و مثانه ، آمنوره(عدم خونریزی ماهیانه بانوان) ، عرق النّساء (سیاتیک) ، جوش ها و دمل ها و نقرس مفید است
نکات : این حجامت باید به حالت ایستاده انجام شود
9. حجامت بين الكعبين :
موضع : آن چه که از کلام «علی ابن عبّاس اهوازی» برمی آید این است که موضع این حجامت در فاصله بین قوزک داخلی و خارجی پا از ناحیه جلو می باشد ، یعنی در واقع این حجامت روی برجستگی واقع در روی پا و در انتهای مسیر مسح پا انجام می شود
فواید : مفید در درمان دردهای موضعی ، ضعف و سستی مفاصل این ناحیه ، سوزش کف پا ، ترک کف پا ، نقرس ، احتباس حیض و ریزش موادّ زائد به این ناحیه
نکات : این نوع حجامت هم باید به حالت ایستاده انجام شود